قرارداد در قوانین کار
قرارداد کاری یک متن نوشته شده یا شفاهی است که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی خود، با مدت زمان کارکرد مشخص، کار را برای کارفرما انجام می‌دهد. در قراردادی که پایان و شروع آن مشخص نیست، قرارداد دائمی و کار مستمر تلقی خواهد شد. در قرارداد کاری باید موارد مختلفی قید شود که عبارتند از:
- مشخصات کارفرما و کارگر
- نوع کار یا وظیفه محول شده به کارگر
- میزان حقوق، مزد مشخص شده و مزایای الحاقی
- مجموع ساعت کار و ساعت اضافه کاری با توافق دو طرف قرارداد
- تاریخ شروع و پایان قرارداد
- میزان تعطیلات و مرخصی‌های ماهانه
همه قوانین کار و نکات مربوط به آن
توجه داشته باشید که هنگام مذاکره و بستن قرارداد باید قوانین اداره کار را در نظر بگیرید، حتی اگر به صورت شفاهی یا کتبی برخلاف قوانین وزارت کار و تامین اجتماعی، حداقل‌های مربوط به کار رعایت نشود، آن قرارداد باطل است و قابل استناد نیست.
نکته مهم دیگر این است که اگر قراردادی بین کارگر و کارفرما به صورت کتبی وجود نداشته باشد، قرارداد به صورت شفاهی تلقی شده و تمام قوانین وزارت کار بر رابطه کاری حاکم است.
در قرارداد قانون کار، کارگاه به چه مکانی گفته می‌شود؟
طبق قوانین کار و ماده ۴ قانون وزارت کار، کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آن مکان کار می‌کند. این مکان شامل: موسسه‌های صنعتی، کشاورزی، مسافربری، خدماتی، تجاری، تولیدی، امکان عمومی و تمام تاسیساتی که به اقتضای کار متعلق به کارفرما است.
ناهار خوری، تعاونی‌ها، مهدکودک، آموزشگاه‌های حرفه‌ای، قرائت خانه، کلاس‌های آموزشی و سایر مراکز جزو کارگاه محسوب می‌شوند.
دستمزد کارمند‌ها در قرارداد کار
دستمزد به مجموع وجه نقد یا غیر نقد که در مقابل انجام کار به کارمند پرداخت می‌شود، گفته خواهد شد. در ابتدای هر سال حداقل دستمزد کارگرها مشخص می‌شود که این موضوع بر عهده شورای عالی کار است.
میزان افزایش حداقل دستمزد به طور معمول با توجه به درصد تورم سال است. این تورم به صورت سالانه از سوی بانک مرکزی به مراکز آمار کشور اعلام می‌شود. به عنوان کارگر و کارفرما باید به این نکته توجه کنید که در قوانین کار دستمزدهای کمتر از حداقل تعیین شده شورای عالی، غیر قانونی بوده و قابلیت پیگیری دارد. محاسبه حقوق و دستمزد دارای فرمول مخصوصی است که در ادامه برای شما نوشته‌ایم. تمامی موارد بر اساس تعریف میزان حقوق اداره کار است.
دستمزد کار تمام وقت
اگر با توجه به توضیحات قسمت قبل، کارفرما حتی قرارداد کتبی با کارگر داشته باشد که از میزان حقوق کمتر از مصوب پرداخت خواهد کرد، باز هم این قرارداد قابل استناد نیست. مدت زمان کار تمام وقت ۴۴ ساعت در هفته و به جز ایام تعطیل و جمعه‌ها است که باید مطابق این مدت زمان، دستمزد کامل و تعیین شده از سوی وزارت کار و رفاه امور اجتماعی پرداخت شود.
دستمزد کار کارمزدی
کارمزد چیست؟ میزان مزدی که بابت انجام مقدار مشخص کار که از نظر کمی قابل اندازه گیری باشد. در این صورت کارمزد به ازای هر واحد کار تعیین و پرداخت می‌شود.
حالا اگر کارگر با کارفرما توافق کند که حقوق به صورت کارمزدی دریافت خواهد کرد، مبلغ پرداختی نباید از حداقل مزد قانونی به نسبت ساعات عادی کار کمتر باشد. همچنین انجام کار اضافی به کارگرهای کارمزدی علاوه بر ساعت‌های عادی کار و کار در شب مطابق با قوانین کار است. دقت کنید که ملاک محاسبه فوق العاده نوبت کار یا شب کاری، نرخ کارمزد آن‌ها است و با میزان حداقل مصوبه شورای عالی کار متفاوت است.
دستمزد کار ساعتی
مزد ساعتی چیست؟ به ازای ساعت‌هایی که وقت کارگر در اختیار کارفرما است، دستمزد کارگر محاسبه و پرداخت خواهد شد.
اگر کارگر و کارفرما با مزد ساعتی توافق به همکاری کنند، در قرارداد آن‌ها باید ساعت‌های کار به صورت، روزانه، هفتگی و ماهانه مشخص شود. توجه کنید که اگر ساعت کار بیشتر از روزی ۸ ساعت و ۴۴ ساعت در هفته باشد، باید مابقی آن ساعت‌ها به صورت اضافه کاری با کارگر محاسبه شود.
در این نوع از قرارداد و طبق قوانین کار، علاوه بر مزد ثابت باید تمام مزایای مصوبه در شورای عالی به کارگر تعلق گیرد. این مزایا عبارتند از:
- حق مسکن
- حق اولاد
- بن کارگری یا حق خواربار
همچنین طبق قوانین کار در این نوع قرارداد، کارگر مشمول پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی قرار می‌گیرد. بنابراین به ازای هر ۸ ساعت کاری، یک روز سابقه بیمه برای وی در نظر گرفته می‌شود.
دستمزد اضافه کاری چقدر است؟
دستمزد کار ساعتی سال ۱۴۰۲برای هر ساعت کار عادی برابر با ۲۴۱.۳۹۵ ریال است. بر اساس اضافه کاری طبق قانون کار، حقوق هر ساعت اضافه کاری برابر ۱.۴ حقوق پایه محاسبه می‌شود. پس با توجه به حقوق ساعتی وزارت کار برای حقوق پایه، مبلغ ساعت اضافه کاری برابر با ۳۳۷.۹۵۴ ریال است. هر ساعت اضافه کاری طبق قانون کار که حداقل حقوق وزارت کار را دریافت می‌کنند برابر با این عدد است؛ اگر شخصی دریافتی بیشتری دارد، باید حقوق ساعتی خود را محاسبه کرده و به عدد بدست آمده ۴۰% اضافه کند.
قیمت هر ساعت اضافه کار به این دلیل بیشتر از حقوق ساعت کار عادی است که کارگر موظف به انجام آن نیست و تنها ساعت کار اجباری او طبق قوانین کار و تامین اجتماعی، همان هفته‌ای ۴۴ ساعت است. همچنین در مورد حق بیمه باید گفت که ساعات اضافه کاری جز سوابق کارگران محسوب نمی‌شود.
دستمزد کار پاره وقت در سال ۱۴۰۲
در قرارداد دستمزد کار پاره وقت، میزان حقوق، مزایا و پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی با توجه به ساعت کار کارگر محاسبه و پرداخت می‌شود. به طور مثال:
بر پایه‌ی قانون کار پاره وقت ۱۴۰۲ کارگر به طور ثابت ۳۰ ساعت در هفته کار کرده که حقوق پایه و مزایا باید معادل ۲/۳ حقوق و مزایای کارگرهای تمام وقت محاسبه شود. پس برای محاسبه‌ی حقوق پاره وقت ۱۴۰۲ کافی است میزان حضور در مجموعه را در نظر گرفت و آن نسبت را در حقوق حضور کامل ضرب کنید.
در مورد پرداخت حق بیمه و سابقه هم به همین ترتیب عمل خواهد شد که ۲/۳ ماه یعنی ۲۰ روز برای او حق بیمه در ماه پرداخت می‌شود.
برای کسب اطلاعات جامع در مورد بیمه تامین اجتماعی به اینجا مراجعه نمایید.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در خصوص پرداخت های حقوق و دستمزد مربوط به سال ۱۴۰۲بیان کرد که با تصویب مجلس در فرآیند بودجه، تمامی حقوق و دستمزد همه افراد با هر نوع روش کاری باید به صورت ماهیانه پرداخت شود. همچنین بساط حقوق های چند ماه یکبار که فشار اقتصادی مضاعفی روی دوش افراد می گذارد، جمع خواهد شد.